Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι μια αρκετά κοινή διαταραχή της σεξουαλικής λειτουργίας στον άνδρα. Χαρακτηρίζεται από την πολύ γρήγορη εκσπερμάτιση, συνήθως μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό από την έναρξη της διείσδυσης, και από το αίσθημα απώλειας ελέγχου. Πολλοί άνδρες αναφέρουν ότι αυτό προκαλεί έντονο άγχος, μειωμένη αυτοπεποίθηση και επηρεάζει τη σχέση τους. Γι’αυτό, αναζητούν μια λύση που να μπορεί όντως να τους βοηθήσει. Η ιατρική επιστήμη εξελίσσεται συνεχώς, αναζητώντας νέους τρόπους αντιμετώπισης. Ένας από τους πιο συζητημένους τα τελευταία χρόνια είναι η ενέσιμη βοτουλινική τοξίνη, η οποία χρησιμοποιείται για τη χαλάρωση των μυών σε διάφορες ιατρικές και αισθητικές εφαρμογές. Αλλά μπορεί πραγματικά να βοηθήσει στην πρόωρη εκσπερμάτιση;
Πώς γεννήθηκε η ιδέα να χρησιμοποιηθεί η βοτουλινική τοξίνη;
Η εκσπερμάτιση δεν είναι τυχαία. Κατά την σεξουαλική δραστηριότητα, όταν πλησιάζει o οργασμός , ενεργοποιούνται συγκεκριμένοι μύες της περιοχής του περινέου και του πυελικού εδάφους, ειδικά ο βολβοσηραγγώδης μυς. Αυτοί οι μύες συσπώνται ρυθμικά, προωθώντας το σπέρμα προς τα έξω.
Η βοτουλινική τοξίνη έχει την ιδιότητα να προκαλεί προσωρινή χαλάρωση των μυών. Έτσι, οι ερευνητές υποστήριξαν ότι εάν εγχυθεί η συγκεκριμένη τοξίνη στο βολβοσηραγγώδη μυ, ίσως μειωθεί η ένταση των συσπάσεων και καθυστερήσει η εκσπερμάτιση.
Πράγματι, σε πειράματα σε ζώα, φάνηκε να υπάρχει βελτίωση. Αυτό έδωσε το έναυσμα για να ερευνηθεί σε ανθρώπους.
Τι έδειξαν οι μελέτες σε άνδρες;
Θα αναφέρουμε ευρήματα πρόσφατης έρευνας, η οποία αξιολόγησε μόνο μελέτες υψηλής ποιότητας, δηλαδή τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (RCTs). Συνολικά, 228 άνδρες με πρόωρη εκσπερμάτιση έλαβαν ένεση είτε με βοτουλινική τοξίνη είτε με placebo (απλό φυσιολογικό ορό).
Η έγχυση γινόταν στον βολβοσηραγγώδη μυ, με πολύ προσεκτική τεχνική, είτε σε ένα κεντρικό σημείο είτε σε πολλαπλά σημεία του μυός, ανάλογα με τη μελέτη. Όλοι οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν τουλάχιστον για έναν μήνα, ενώ σε ορισμένες μελέτες για τρεις και έξι μήνες.
Κατά τον πρώτο μήνα, παρατηρήθηκε σε ορισμένους άνδρες μια μικρή επιμήκυνση του χρόνου μέχρι την εκσπερμάτιση, περίπου κατά 40 δευτερόλεπτα κατά μέσο όρο. Ωστόσο, αυτή η βελτίωση μειώθηκε με τον χρόνο και δεν επιβεβαιώθηκε ως κλινικά σημαντική, διότι τα αποτελέσματα είχαν μεγάλη απόκλιση και δεν ήταν στατιστικά αξιόπιστα.
Επίσης, κάποιοι άνδρες δήλωσαν ότι ένιωσαν καλύτερο έλεγχο ή μικρή βελτίωση στην ποιότητα της σεξουαλικής εμπειρίας, αλλά και αυτό δεν ήταν αρκετό ώστε να θεωρηθεί αποτελεσματική θεραπεία.
Γιατί τα αποτελέσματα δεν θεωρούνται αξιόπιστα;
Μπορεί κάποιος να σκεφτεί: «Αφού κάποιοι είδαν βελτίωση, γιατί να μην το δοκιμάσω;»
Αυτό είναι μια λογική απορία. Ωστόσο, οι επιστήμονες αξιολογούν τις θεραπείες με βάση πολύ αυστηρά κριτήρια ασφάλειας και αποτελεσματικότητας πριν τις προτείνουν ευρέως.
Στην περίπτωση της βοτουλινικής τοξίνης:
- Οι μελέτες ήταν μικρές – δεν υπήρχε αρκετά μεγάλος αριθμός ασθενών.
- Η τεχνική έγχυσης δεν ήταν απόλυτα ίδια σε όλες τις μελέτες. Για παράδειγμα, μία μελέτη έκανε πολλαπλά σημεία έγχυσης, ενώ άλλη χρησιμοποιούσε μία μόνο ένεση με υπερηχογραφική καθοδήγηση. Αυτό μπορεί να επηρεάζει το αποτέλεσμα.
- Δεν υπήρχε σταθερή βελτίωση στους 3 και 6 μήνες, ενώ οι περισσότεροι άνδρες αντιμετωπίζουν την πρόωρη εκσπερμάτιση ως χρόνιο πρόβλημα.
- Ο βαθμός βελτίωσης δεν ξεπέρασε τα κλινικά αποδεκτά όρια. Για παράδειγμα, στις μελέτες , φάρμακα όπως η dapoxetine έχουν δείξει πολύ μεγαλύτερες βελτιώσεις στον χρόνο μέχρι την εκσπερμάτιση.
- Η συνολική “βεβαιότητα” των αποτελεσμάτων χαρακτηρίστηκε πολύ χαμηλή, κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε αυτά τα δεδομένα για να προτείνουμε τη μέθοδο.
Τι ισχύει αναφορικά με την ασφάλεια
Σχετικά με τις ανεπιθύμητες ενέργειες, περίπου 1 στους 10 άνδρες εμφάνισε κάποιες ενοχλήσεις μετά την ένεση. Οι πιο συχνές ήταν δυσκολία στην ούρηση και ήπια μείωση της στύσης τις πρώτες ημέρες. Σε κάποιες περιπτώσεις υπήρξε πόνος ή τοπική αντίδραση. Το θετικό είναι ότι όλα αυτά υποχώρησαν χωρίς να χρειαστεί κάποια θεραπεία.
Παρόλο που οι παρενέργειες δεν ήταν σοβαρές, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι υπήρξαν περισσότερες στην ομάδα της βοτουλινικής τοξίνης σε σχέση με το placebo, ενώ δεν είχε αποδειχθεί ουσιαστικό όφελος.
Τι είναι σημαντικό να κρατήσει ο ασθενής
Η βοτουλινική τοξίνη φαίνεται μεν ενδιαφέρουσα ως θεραπευτική επιλογή, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχθεί ότι βοηθά ουσιαστικά στην αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης. Μπορεί να εξεταστεί μόνο στο πλαίσιο επιστημονικής μελέτης, όπου ο ασθενής ενημερώνεται ξεκάθαρα ότι πρόκειται για πειραματική μέθοδο.
Αν κάποιος σκέφτεται να τη δοκιμάσει, είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι δεν αποτελεί αναγνωρισμένη θεραπεία, δεν συμπεριλαμβάνεται σε κανέναν διεθνή οδηγό αντιμετώπισης και δεν προτείνεται σήμερα στη ρουτίνα της ανδρολογίας.
Στην καθημερινή κλινική πράξη, τα πιο αποτελεσματικά μέσα αντιμετώπισης είναι:
- η τοπική αναισθησία με ειδικά σκευάσματα,
- η φαρμακευτική αγωγή (κυρίως με αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης όπως η dapoxetine),
- και σε αρκετές περιπτώσεις ο συνδυασμός των παραπάνω.
Τελικά, αν και η βοτουλινική τοξίνη έχει μηχανισμό δράσης που θεωρητικά θα μπορούσε να βοηθήσει, τα κλινικά δεδομένα δείχνουν ότι δεν προσφέρει αποδεδειγμένο και σταθερό όφελος στην πρόωρη εκσπερμάτιση. Γι’ αυτό και δεν συστήνεται ως θεραπεία αυτήν τη στιγμή.
Η καλύτερη προσέγγιση είναι η εξατομικευμένη αξιολόγηση από εξειδικευμένο ανδρολόγο ή ουρολόγο, ώστε να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπεία, ανάλογα με τις ανάγκες, την ψυχολογία και τη σεξουαλική λειτουργία του κάθε ασθενούς. Εάν έχετε απορίες ή θέλετε να δώσετε τέλος στην πρόωρη εκσπερμάτιση, ο Ανδρολόγος στην Αθήνα Δρ. Χρήστος Φλιάτουρας μπορεί να σας κατευθύνει κατάλληλα.